WYMAGANIA EDUKACYJNE  DLA DZIECI  3,4,5,6 – LETNICH  UCZĘSZCZAJĄCYCH 

DO PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO NR 5 W SKAWINIE

Wymagania edukacyjne dla dzieci 3 – letnich

I.   AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA

• podaje swoje dane osobowe
• podejmuje próby wypowiadania się na temat swojej rodziny
• podejmuje próby porozumiewania   się      z   osobami     dorosłymi     i rówieśnikami
• grzecznie zwraca się do innych
• zna zasady ustalone w przedszkolu
• jest samodzielne w czynnościach samoobsługowych
• uzasadnia swoje postępowanie
• wyraża swoje emocje
• podejmuje próbę pokonywania trudności
• podejmuje próbę określenia wartości np. dobra, zła, piękna itp.
• porządkuje zabawki
• wie jak należy zachować się na uroczystościach oraz podczas przedstawień teatralnych

II. AKTYWNOŚĆ JĘZYKOWA

• wykazuje wrażliwość słuchową na dźwięki i odgłosy pochodzące z najbliższego otoczenia
• podejmuje próby uważnego słuchania, np. rozmówcy, opowiadać, bajek
• podejmuje próby posługiwania się mową dla wyrażenia swoich myśli i potrzeb w codziennych sytuacjach
• stosuje pozawerbalne środki wyrazu w toku komunikowania się z innymi
• podejmuje próby recytowania krótkich wierszy
• korzysta z książek i czasopism dla dzieci
• patrzy uważnie i dostrzega elementy z otoczenia oraz na obrazkach

III. AKTYWNOŚĆ POZNAWCZA

• samodzielnie inicjuje zabawy zgodnie z własnymi pomysłami
• podejmuje próby wypowiadania się o swoich zainteresowaniach
• korzysta w zabawach z pomysłów innych dzieci
• wykorzystuje wszystkie     zmysły         w poznawaniu      otaczającej rzeczywistości
• zna proste rymowanki, wiersze, piosenki, potrafi odtworzyć je z pamięci
• uczestniczy w zabawach i sytuacjach edukacyjnych koncentrując uwagę przez krótki czas
• podejmuje próby rozwiązywania zagadek
• dostrzega zależność między przyczyną a skutkiem
• rozpoznaje nazywa podstawowe części ciała
• określa położenie przedmiotów w przestrzeni w stosunku do własnej osoby
• prawidłowo posługuje się liczebnikami głównymi (w zakresie 5)
• wykorzystuje w zabawie figury geometryczne
• dokonuje porównania wielkości, długości i ciężkości
• nazywa podstawowe zjawiska atmosferyczne
• rozpoznaje i nazywa często spotykane zwierzęta i rośliny
• rozpoznaje niektóre       zwierzęta     niedostępne w      obserwacji bezpośredniej
• zna podstawowe zasady ochrony środowiska
• dostrzega różnice w wyglądzie człowieka
• zna i nazywa podstawowe części ciała człowieka

IV.  AKTYWNOŚĆ ARTYSTYCZNA

• chętnie słucha różnych rodzajów muzyki
• uczestniczy w zabawach muzyczno – ruchowych
• wyraża swoje emocje podczas śpiewu oraz gry na poznanych instrumentach (bębenek, tamburyno)
• dostrzega zmiany tempa i dynamiki utworów
• podejmuje działalność plastyczno – konstrukcyjną (rysuje, lepi, wycina ze wsparciem nauczyciela)
• wyraża własne refleksje na temat obejrzanych      przedstawień  teatralnych
• podejmuje próby udziału w organizowanych krótkich scenkach teatralnych 
• uczestniczy w zabawach konstrukcyjno- technicznych
• interesuje się wybranymi urządzeniami technicznymi

V.  AKTYWNOŚĆ RUCHOWA

• uczestniczy w zajęciach ruchowych, grach i zabawach w sali i na placu zabaw
• w miarę swoich możliwości jest sprawne ruchowo
• przejawia potrzebę odpoczynku kiedy jest zmęczone
• zaczyna orientować się w zasadach zdrowego żywienia oraz dbałości o zdrowie
• wie gdzie można się bezpiecznie bawić a gdzie nie
• zna podstawowe zasady bezpiecznego poruszania się po drogach
• dostrzega związek między chorobą a obowiązkiem leczenia, wie że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych

Wymagania edukacyjne dla dzieci 4-letnich

      I.   AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA

• Podaje swoje dane osobowe (imię, nazwisko, adres)
• Wypowiada się na temat swojej rodziny
• Porozumiewa się z dorosłymi, rówieśnikami – grzecznie zwraca się do innych
• Przejawia samodzielność w czynnościach samoobsługowych i podejmuje próby samodzielnego działania
• Porządkuje i odkłada zabawki na wyznaczone miejsce
• Wyraża swoje emocje i próbuje je nazywać
• Dostrzega odrębności innych względem siebie
• Podejmuje próby działania zbiorowego
• Zna nazwę miejscowości, w której mieszka
• Próbuje pokonywać trudności oraz radzić z porażkami i stresem
• Określa wartości, np. dobra, piękna, zła
• Próbuje uzasadniać swoje postępowania

     II. AKTYWNOŚĆ JĘZYKOWA

• Wykazuje wrażliwość słuchową na dźwięki i odgłosy pochodzące z otoczenia, rozpoznaje i nazywa je
• Słucha rozmówcy, opowiadań i bajek
• Wypowiada wyrazy, podejmuje próby prawidłowej artykulacji głosek
• Recytuje z pamięci krótkie wiersze
• Patrzy uważnie i dostrzega elementy z otoczenia oraz przedstawione na obrazkach
• Korzysta z książek i czasopism dla dzieci
• Rozumie znaczenie prostych znaków i symboli graficznych
• Dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową
• Nabywa sprawność manualną oraz koordynację wzrokowo-ruchową poprzez , np. rysowanie, lepienie, wycinanie.

     III. AKTYWNOŚĆ POZNAWCZA

• Korzysta w zabawach z pomysłów innych dzieci
• Zna proste rymowanki, wiersze i piosenki z repertuaru dziecięcego, potrafi odtworzyć je z pamięci
• Uczestniczy w zabawach i sytuacjach edukacyjnych koncentrując uwagę na krótki czas, poszukuje odpowiedzi na nurtujące je pytania
• Dostrzega zależność między skutkiem, a przyczyną
• Rozpoznaje i nazywa części ciała
• Liczy, używając liczebników głównych i podejmuje próby posługiwania się liczebnikami porządkowymi
• Wykorzystuje w zabawach figury geometryczne
• Dokonuje porównywania wysokości, wielkości, długości i ciężkości
• Dostrzega zmiany dokonujące się w przyrodzie, słownie je określa
• Rozpoznaje i poprawnie nazywa często spotykane zwierzęta i rośliny
• Dostrzega główne zagrożenia dla środowiska przyrodniczego, rozumie konieczność ochrony przyrody

     IV. AKTYWNOŚĆ ARTYSTYCZNA

• Uczestniczy w zabawach muzyczno-ruchowych
• Wyraża swoje potrzeby, emocje podczas śpiewu, tańca oraz gry na instrumentach, np. bębenek, tamburyna, trójkąt, kołatka
• Dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyraża je
• Chętnie podejmuje działalność plastyczno-konstrukcyjną, w której przejawia swoje upodobania
• Przegląda książki i czasopisma dziecięce
• Wie, jak zachować się na uroczystościach, podczas przedstawień teatralnych
• Podejmuje próby udziału w organizowaniu krótkich przedstawień teatralnych
• Posługuje się mową, gestem i mimiką
• Aktywnie uczestniczy w zabawach konstrukcyjno-technicznych

      V. AKTYWNOŚĆ RUCHOWA I ZDROWOTNA

• Chętnie uczestniczy w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach w sali oraz na placu przedszkolnym – przestrzega ustalonych zasad
• Dostrzega różnice w wyglądzie człowieka, zna podstawowe części ciała
• Wykazuje potrzeby ruchu
• Jest sprawne ruchowo w miarę swoich możliwości
• Zaczyna orientować się w zasadach zdrowego żywienia i dbałości o własne zdrowie
• Wie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie
• Zna podstawowe zasady ruchu drogowego
• Zauważa problemy     ludzi niepełnosprawnych fizycznie,    chorych    i cierpiących.

Wymagania edukacyjne dla dzieci 5-letnich

I.   AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA

• podaje swoje dane osobowe (imię , nazwisko i adres zamieszkania, wie komu należy podać takie informacje )
• swobodnie wypowiada się na temat swojej rodziny
• swobodnie porozumiewa się z rówieśnikami, grzecznie zwraca się do innych, obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby zrozumieć co mówią
• przestrzega zasad ustalonych w       przedszkolu(kontrakt),    oraz    w trakcie wycieczek i spacerów
• jest samodzielne          w       czynnościach         samoobsługowych    i organizowaniu swobodnej działalności
• właściwie zachowuje się podczas posiłków, stosuje formy grzecznościowe
• utrzymuje porządek w swoim otoczeniu
• wykazuje inicjatywę i aktywność w działaniu
• uzasadnia swoje postępowanie i przewiduje skutki swoich zachowań
• rozpoznaje, nazywa i wyraża swoje emocje
• w miarę samodzielności radzi sobie w sytuacjach życiowych, umiejętnie pokonuje trudności, radzi sobie z porażkami i stresem
• określa wartości na zasadzie przeciwieństw, np. dobro-zło, piękno-brzydota itp., próbuje uzasadnić swoje uczucia
• podejmuje próby określenia odrębności innych względem siebie, akceptuje potrzeby dzieci o zróżnicowanych potrzebach fizycznych   i intelektualnych

• wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom wychowującym się w trudniejszych warunkach
• wie, że nie należy wyszydzać i szykanować innych
• podejmuje próby polegające na kompromisie
• chętnie podejmuje   działania      zbiorowe,    stara   się           współdziałać     w zabawach i sytuacjach zadaniowych
• wykazuje zainteresowanie wiedzą o miejscu zamieszkania, Polsce, Unii Europejskiej, świecie, wszechświecie
• umie nazwać godło i flagę państwową, zna hymn Polski i wie, że Polska należy do UE
• wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa

   II. AKTYWNOŚĆ JĘZYKOWA

• przejawia wrażliwość słuchową
• uważnie słucha np. rozmówcy, opowiadań , baśni i podejmuje próby rozmowy o nich
• próbuje mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym
• swobodnie posługuje się mową dla wyrażania swoich myśli, potrzeb, decyzji stanów emocjonalnych w codziennych sytuacjach mówi niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji
• w toku komunikowania się z innymi stosuje pozawerbalne środki wyrazu
• recytuje z pamięci wiersze lub ich fragmenty
• chętnie korzysta z książek i czasopism dla dzieci
• podejmuje próby układania krótkich zdań, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby, wyodrębnia głoski w słowach o prostej fonematycznej budowie
• organizuje pole spostrzeżeniowe
• kreśli znaki literopodobne
• zna drukowane małe i wielkie litery (z wyłączeniem dwuznaków, zmiękczeń i liter oznaczających w języku polskim samogłoski nosowe)
• dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania
• potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru
• rozumie sens informacji podanych w formie symboli, oznaczeń, rysunków
• rozumie znaczenie umiejętności czytania i pisania

 Przygotowanie do posługiwania się językiem obcym  nowożytnym

• uczestniczy w zabawach : muzycznych, ruchowych, teatralnych
• rozumie i reaguje na proste polecenia
• śpiewa piosenki, powtarza wierszyki i rymowanki
• rozumie ogólny sens historyjek wspartych rekwizytami

     Przygotowanie do posługiwania się językiem mniejszości narodowej,       etnicznej lub społeczności regionalnej z uwzględnieniem potrzeb dzieci niesłyszących posługujących się językiem migowym

• uczestniczy w zabawach : muzycznych, ruchowych, teatralnych
• rozumie i reaguje na proste polecenia
• śpiewa piosenki, powtarza wierszyki i rymowanki
• rozumie ogólny sens historyjek wspartych rekwizytami
• orientuje się do jakiej wspólnoty narodowej, etnicznej lub językowej należy
• zna godło swojej wspólnoty narodowej, etnicznej lub językowej

IV. AKTYWNOŚĆ POZNAWCZA

• samodzielnie inicjuje i organizuje zabawy zgodnie z własnymi pomysłami
• twórczo podchodzi do problemów pojawiających się w zabawach
• chętnie mówi o swoich zainteresowaniach
• korzysta w zabawach z pomysłów innych dzieci
• wykorzystuje poszczególne         zmysły         w       poznawaniu           otaczającej rzeczywistości
• odtwarza z pamięci proste rymowanki, wiersze i piosenki z repertuaru dziecięcego
• jest skoncentrowane    w       toku   zabaw          i           zorganizowanych działań  edukacyjnych
• dokonuje analizy, syntezy, porównania i klasyfikowania spostrzeganych przedmiotów
• poszukuje odpowiedzi na nurtujące je pytania, problemy
• przewiduje na miarę swoich możliwości ,jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach(wnioskowanie o wprowadzanych i obserwowanych zmianach)
• grupuje obiekty w sensowny sposób
• podejmuje próbę rozwiązania prostych zagadek logicznych
• dostrzega zależność między skutkiem a przyczyną i próbuje przewidywać, co może się zdarzyć
• zna części ciała i poprawnie je nazywa
• podejmuje próbę rozróżniania stronę lewą i prawą, określa kierunki i ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także      w odniesieniu do innych obiektów
• zaczyna się posługiwać liczebnikami głównymi i porządkowymi
• liczy obiekty i odróżnia błędne liczenie od poprawnego
• zna cyfry od 0 do 9 i tworzy z nich liczby od 0 do 10 i więcej
• podejmuje próby porównania szacunkowo liczebności zbiorów
• wykorzystuje w zabawach           podstawowe figury           geometryczne     i porównuje ich kolory i wielkości
• podejmuje próby pomiaru długości
• dostrzega zmiany dokonujące się w przyrodzie, słownie je określa a także dostrzega zagrożenia dla środowiska przyrodniczego i rozumie konieczność jego ochrony
• rozpoznaje i poprawnie nazywa często spotykane zwierzęta i rośliny
• nazywa i wyróżnia rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych
• wie ,jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt i wzrostu roślin
• rozpoznaje i nazywa zwierzęta niedostępne bezpośredniej obserwacji
• rozpoznaje i nazywa podstawowe zjawiska w zakresie przyrody ożywionej i nieożywionej
• podejmuje próbę zrozumienia przedstawianej prognozy pogody w radiu i telewizji

V. AKTYWNOŚĆ ARTYSTYCZNA

• chętnie słucha muzyki, śpiewa znane mu piosenki w tym także ludowe, uczestniczy w śpiewie zbiorowym
• uczestniczy w zabawach muzyczno-ruchowych
• podejmuje próby wyrażania swoich potrzeb i emocji podczas śpiewu, tańca oraz gry na instrumentach
• w skupieniu słucha muzykę, w tym także muzyki poważnej
• dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyraża je pląsając i tańcząc
• chętnie podejmuje działalność plastyczno – konstrukcyjną, w której przejawia swoje upodobania
• przejawia w miarę swoich możliwości zainteresowanie tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu
• wie, jak należy zachować się na uroczystościach lub przedstawieniach teatralnych
• ogrywa role w zabawach parateatralnych, posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem; umie posługiwać się rekwizytami
• wznosi konstrukcje z klocków i tworzy kompozycję z różnorodnych materiałów, np. przyrodniczych, ma poczucie sprawstwa („potrafię to zrobić”)    i odczuwa radość z wykonywanej pracy
• właściwie nazywa proste narzędzia podczas majsterkowania.
• interesuje się urządzeniami technicznymi; próbuje, jak one działają           i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich.

     VI. AKTYWNOŚĆ RUCHOWA I ZDROWOTNA

• chętnie uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach i grach w sali i na placu przedszkolnych, przestrzega ustalonych zasad bezpieczeństwa
• rozumie potrzeby ruchu dla prawidłowego funkcjonowania organizmu
• jest sprawny ruchowo lub jest sprawne w miarę swoich możliwości
• przejawia twórczą inicjatywę w zabawach ruchowych
• wymienia różnice w wyglądzie człowieka, nazywa części ciała
• sygnalizuje nauczycielowi złe samopoczucie oraz potrzebę odpoczynku, kiedy jest zmęczone
• zna zasady dbałości o zdrowie i przestrzega ich, orientuje się w zasadach zdrowego żywienia
• próbuje samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu, gdzie może się bezpiecznie bawić, a gdzie nie
• wie jak zachować się w sytuacjach zagrożenia i gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić
• bezpiecznie porusza się po drogach, przestrzega podstawowych zasad ruchu drogowego

• zna zagrożenia płynące ze świata ludzi, roślin oraz zwierząt i unika ich
• wie co może zagrażać zdrowiu i życiu człowieka, ma świadomość, że przyjmowanie leków i zastrzyków jest konieczne oraz, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych
• jest wrażliwy na problemy ludzi niepełnosprawnych fizycznie, chorych i cierpiących.

Wymagania edukacyjne dla dzieci 6-letnich

I.AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA

• podaje swoje dane osobowe (imię , nazwisko i adres zamieszkania, wie komu należy podać takie informacje ), wymienia imiona i nazwiska osób bliskich wie gdzie pracują i czym się zajmują   
• swobodnie wypowiada się na temat swojej rodziny
• swobodnie porozumiewa się z rówieśnikami, grzecznie zwraca się do innych, obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby zrozumieć co mówią
• przestrzega zasad ustalonych w       przedszkolu(kontrakt),    oraz     w trakcie wycieczek i spacerów
• zna swoje prawa i obowiązki
• jest samodzielne   w   czynnościach  samoobsługowych   i organizowaniu swobodnej działalności
• samodzielnie ubiera się i rozbiera
• właściwie zachowuje się podczas posiłków, stosuje formy grzecznościowe
• utrzymuje porządek w swoim otoczeniu
• wykazuje inicjatywę i aktywność w działaniu
• uzasadnia swoje postępowanie i przewiduje skutki swoich zachować
• rozpoznaje, nazywa i wyraża swoje emocje
• w miarę samodzielności radzi sobie w sytuacjach życiowych, umiejętnie pokonuje trudności, radzi sobie z porażkami i stresem
• określa wartości na zasadzie przeciwieństw, np. dobro-zło, piękno-brzydota itp., próbuje uzasadnić swoje uczucia
• określa odrębność innych względem siebie, akceptuje potrzeby dzieci o zróżnicowanych potrzebach fizycznych i intelektualnych
• wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom wychowującym się w trudniejszych warunkach
• jest zdolne do kompromisów
• wie , że wszyscy ludzie mają równe prawa
• chętnie podejmuje działania zbiorowe, stara się współdziałać w zabawach i sytuacjach zadaniowych
• wykazuje zainteresowanie wiedzą o miejscu zamieszkania, Polsce, Unii Europejskiej, świecie, wszechświecie
• wie jakiej jest narodowości, zna nazwę stolicy ,nazywa godło i flagę państwową, zna polski hymn i wie o przynależności Polski do Unii Europejskiej
• zna nazwę miejscowości w której mieszka, ważniejsze instytucje, orientuje się w rolach społecznych np. policjanta, strażaka itp.

 II. AKTYWNOŚĆ JĘZYKOWA

• przejawia wrażliwość słuchową
• uważnie słucha np. rozmówcy, opowiadań, baśni i rozmawia o nich
• stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym
• swobodnie posługuje się mową dla wyrażania swoich myśli, potrzeb, stanów emocjonalnych w codziennych sytuacjach
• mówi niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji
• w toku komunikowania się z innymi stosuje pozawerbalne środki wyrazu
• recytuje z pamięci wiersze lub ich fragmenty, mówiąc przejawia postawę twórczą (swoista intonacja, wykonanie, interpretacja)
• chętnie korzysta z książek i czasopism dla dzieci
• zna nazwiska wybranych autorów i tytuły wybranych pozycji klasycznej literatur dziecięcej
• układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby, wyodrębnia głoski w słowach o prostej fonematycznej budowie
• przejawia wrażliwość wzrokową
• interesuje się czytaniem i pisaniem, jest gotowe do nauki czytania i pisania
• kreśli znaki literopodobne i podejmuje próby pisania
• zna drukowane małe i wielkie litery (z wyłączeniem dwuznaków, zmiękczeń i liter oznaczających w języku polskim samogłoski nosowe)
• dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania
• potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru
• rozumie sens informacji podanych w formie symboli, oznaczeń, rysunków

 Przygotowanie do posługiwania się językiem obcym  nowożytnym

• uczestniczy w zabawach : muzycznych, ruchowych, teatralnych
• rozumie i reaguje na proste polecenia
• śpiewa piosenki, powtarza wierszyki i rymowanki
• rozumie ogólny sens historyjek wspartych rekwizytami

     Przygotowanie do posługiwania się językiem mniejszości narodowej ,     etnicznej lub społeczności regionalnej z uwzględnieniem potrzeb dzieci niesłyszących posługujących się językiem migowym

• uczestniczy w zabawach : muzycznych, ruchowych, teatralnych
• rozumie i reaguje na proste polecenia
• śpiewa piosenki, powtarza wierszyki i rymowanki
• rozumie ogólny sens historyjek wspartych rekwizytami
• wie do jakiej wspólnoty narodowej, etnicznej lub językowej należy , zna godło swojej wspólnoty narodowej, etnicznej lub językowej                                
• AKTYWNOŚĆ POZNAWCZA
• samodzielnie inicjuje i organizuje zabawy zgodnie z własnymi pomysłami
• twórczo podchodzi do problemów pojawiających się w zabawach
• chętnie mówi o swoich zainteresowaniach
• korzysta w zabawach z pomysłów innych dzieci
• wykorzystuje poszczególne         zmysły         w       poznawaniu           otaczającej rzeczywistości
• odtwarza z        pamięci        proste          rymowanki,           wiersze        i         piosenki                       z repertuaru dziecięcego
• jest skoncentrowane    w       toku   zabaw          i           zorganizowanych działań edukacyjnych
• dokonuje analizy, syntezy, porównania i klasyfikowania spostrzeganych przedmiotów
• poszukuje odpowiedzi na nurtujące je pytania, problemy
• przewiduje na miarę swoich możliwości ,jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach(wnioskowanie o wprowadzanych i obserwowanych zmianach)
• grupuje obiekty w sensowny sposób
• z łatwością rozwiązuje proste zagadki logiczne
• dostrzega zależność między skutkiem a przyczyną i próbuje przewidywać, co może się zdarzyć
• zna części ciała i poprawnie je nazywa
• rozróżnia stronę lewą i prawą, określa kierunki i ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów
• zna podstawowe określenia czasu
• prawidłowo posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi
• liczy obiekty i odróżnia błędne liczenie od poprawnego
• zna cyfry od 0 do 9 i tworzy z nich liczby od 0 do 10 i więcej
• porównuje szacunkowo liczebności zbiorów (zbiory równoliczne i nierównoliczne)
• wykorzystuje w       zabawach     podstawowe figury           geometryczne    i porównuje ich kolory i wielkości
• dokonuje porównań miary i masy przedmiotów oraz objętości cieczy
• dostrzega zmiany dokonujące się w przyrodzie, słownie je określa
• rozpoznaje i poprawnie nazywa często spotykane zwierzęta i rośliny
• nazywa i wyróżnia rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach

           przyrodniczych

• wie ,jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt i wzrostu roślin
• rozpoznaje i nazywa zwierzęta niedostępne bezpośredniej obserwacji
• rozpoznaje i nazywa podstawowe zjawiska w zakresie przyrody ożywionej i nieożywionej
• wie o czym mówi osoba przedstawiająca prognozę pogody w radiu i telewizji
• zna główne        zagrożenia   dla     środowiska przyrodniczego,           rozumie konieczność jego ochrony

IV.AKTYWNOŚĆ ARTYSTYCZNA

• chętnie słucha muzyki,       śpiewa         znane mu     piosenki, uczestniczy    w śpiewie zbiorowym uczestniczy w zabawach muzyczno-ruchowych
• wyraża swoje potrzeby i emocje podczas śpiewu, tańca oraz gry na instrumentach
• tworzy muzykę korzystając z instrumentów perkusyjnych, a także improwizuje ją ruchem
• w skupieniu słucha muzykę, w tym także muzyki poważnej
• dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyraża je pląsając i tańcząc
• chętnie podejmuje działalność plastyczno – konstrukcyjną, w której przejawia swoje upodobania
• umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych w postaci prostych kompozycji form konstrukcyjnych
• wykazuje zainteresowanie     malarstwem,          rzeźbą          i           architekturą     ( także architekturą zieleni i architekturą wnętrz )
• przejawia w miarę swoich możliwości zainteresowanie tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu
• wyraża własne refleksje na temat obejrzanych przedstawień teatralnych
• korzysta z literatury i czasopism dziecięcych
• ogrywa role w zabawach parateatralnych, posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem; umie posługiwać się rekwizytami
• przejawia zachowania niekonwencjonalne w czasie wykonywania zadań o charakterze otwartym, wymagających postawy twórczej
• wie, jak należy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, przedstawieniach teatralnych
• wznosi konstrukcje z klocków i tworzy kompozycję z różnorodnych materiałów, np. przyrodniczych, ma poczucia sprawstwa („potrafię to zrobić”) i odczuwa radość z wykonywanej pracy
• właściwie nazywa proste narzędzia podczas majsterkowania.
• interesuje się urządzeniami technicznymi; próbuje, jak one działają           i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich.

V.AKTYWNOŚĆ RUCHOWA I ZDROWOTNA

• chętnie uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach i grach w sali i na placu przedszkolnych, przestrzega ustalonych zasad bezpieczeństwa
• rozumie potrzeby ruchu dla prawidłowego funkcjonowania organizmu
• jest sprawny ruchowo lub jest sprawne w miarę swoich możliwości
• przejawia twórczą inicjatywę w zabawach ruchowych
• wymienia różnice w wyglądzie człowieka, nazywa części ciała
• sygnalizuje nauczycielowi złe samopoczucie oraz potrzebę odpoczynku, kiedy jest zmęczone
• zna zasady dbałości o zdrowie i przestrzega ich, orientuje się w zasadach zdrowego żywienia
• próbuje samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu, gdzie może się bezpiecznie bawić, a gdzie nie
• wie jak zachować się w sytuacjach zagrożenia i gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić
• bezpiecznie porusza się po drogach, przestrzega podstawowych zasad ruchu drogowego
• zna zagrożenia płynące ze świata ludzi, roślin oraz zwierząt i unika ich
• wie co może zagrażać zdrowiu i życiu człowieka, ma świadomość, że przyjmowanie leków i zastrzyków jest konieczne oraz, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych
• jest wrażliwy na problemy ludzi niepełnosprawnych fizycznie, chorych i cierpiących.