2 grudnia, 2012

Bezpieczeństwo dziecka w przedszkolu

Bezpieczeństwo dziecka w przedszkolu

Podstawy prawne zapewniające bezpieczeństwo w przedszkolu:

Rozporządzenie MEN i S z dnia 18 października 2010r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach ( Dz. U. Nr21, poz. 1408).
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 5 kwietnia 2011 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek (DzU 2011 nr 83, poz. 454).
Konstytucja Rzeczpospolitej Polski z dnia 2 kwietnia 1997r (Dz. U. Z 1997r Nr78 poz. 483 – art. 72 ).
Ustawa o systemie Oświaty z dnia 7 września 1991r ( Dz. U. Nr 256 z 2004r poz. 2572 ze zmianami).
Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989r (Dz. U. Z1991r Nr 120 poz. 526).

Bezpieczeństwo to jedna z największych potrzeb człowieka. Oprócz pragnienia i głodu, które są potrzebami czysto fizjologicznymi, bezpieczeństwo stawiane jest na trzeciej pozycji, jako potrzeba psychiczna i emocjonalna (badania Masłowa). Pierwszą ostoją bezpieczeństwa dla małego człowieka jest matka, która długo nią pozostaje. W następnej kolejności są to rodzina, bliscy znajomi, przedszkole, szkoła, itp.

Do zadań przedszkola należy wszechstronne wychowanie dzieci. Opieka nad ich zdrowiem i bezpieczeństwem, współpraca z rodziną, szkołą i środowiskiem stanowią podstawę wychowania przedszkolnego. Okres przedszkolny ma duży wpływ na kształtowanie się osobowości dziecka. Nauczyciel powinien dążyć do wszechstronnego rozwoju osobowości dziecka a najlepszymi sprzymierzeńcami w osiągnięciu tego celu będą m. in. wpojone zasady i normy obowiązujących w środowisku społecznym (w tym również rówieśniczym), poznanie sposobów rozwiązywania różnego rodzaju napotkanych problemów, zachęcanie do proszenia o pomoc innych i inne. To spowoduje, ze zostaną uruchomione mechanizmy niezbędne do kształtowania w przyszłości aktywnej postawy dziecka w życiu społecznym. Wychowanie dzieci w wieku przedszkolnym w zakresie dbałości o własne bezpieczeństwo koncentruje się zwykle wokół kształtowania u dzieci umiejętności bezpiecznego poruszania się po drogach i uświadomienie im niebezpieczeństw zabaw w Sali, ogrodzie przedszkolnym czy placu zabaw, źle wybranym miejscu oraz niebezpieczeństw ze strony zwierząt i itp.

Wychowanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa nie powinno kształtować u dzieci nieufnej postawy wobec dorosłych. Pozostawiając dziecku możliwie dużo swobody, powinno się jak najwcześniej uświadomić mu różne zagrożenia, które mogą wystąpić w jego najbliższym otoczeniu. To nie tylko wdrażanie go do przestrzegania zakazów i nakazów, ale przyzwyczajanie do „pewnych” ograniczeń jego wolności. Ważne jest też poznawanie przez dziecko sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, niebezpiecznych oraz zapoznanie z możliwościami zapobiegania ich powstawaniu.
Dziecko w wieku przedszkolnym charakteryzuje słaba spostrzegawczość, rozproszona i mimowolna uwaga, niski poziom myślenia przyczynowo – skutkowego, słaba orientacja przestrzenno – czasowa, skłonność do ryzykownych, nieprzemyślanych, żywiołowych decyzji. Wszystkie te cechy wskazują na kierunek oddziaływań wychowawczo – dydaktycznych, na konieczność wyrobienia określonych umiejętności i sprawności niezbędnych w przygotowaniu do bezpiecznego życia, pracy, nauki, zabawy.

Dzieci nie zdają sobie często sprawy z przykrych skutków popełnianych błędów. Brak doświadczeń sprawia, że w chwytaniu za narzędzia, sposobie ich trzymania, operowaniu nimi nie są wystarczająco ostrożne, uważne, nie zwracają uwagi na osoby znajdujące się w najbliższym otoczeniu. Niewystarczająca ilość doświadczeń dzieci, a nawet zupełny ich brak sprawia, że małe dziecko nie wie jeszcze, że ostrym narzędziem można się dotkliwie skaleczyć. Nie zdaje sobie sprawy z następstw wkładania do ust przedmiotów, jakie ma w zasięgu ręki. Dlatego w sposób kontrolowany należy dostarczać dzieciom przeżyć, bogacić i pogłębiać doświadczenia, kształtować przyzwyczajenia, nawyki w dążeniu do kształtowania pożądanych postaw.

Celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie i ukierunkowywanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i z jego możliwościami rozwojowymi w relacjach ze środowiskiem społeczno – kulturowymi przyrodniczym. Edukacja w zakresie bezpieczeństwa powinna: być procesem ciągłym, systematycznym i kompleksowym; Kształtować postawy i nawyki z zachowaniem określonych proporcji wiedzy i działania; Zapewnić dzieciom bezpośredni kontakt z obiektami i zjawiskami omawianego środowiska; Analizować problemy za pomocą różnorodnych środków dydaktycznych, podkreślając znaczenie zajęć praktycznych i własnych doświadczeń; Rozwijać u dzieci wrażliwość na niebezpieczeństwo, szczególnie w najbliższym otoczeniu.

W procesie wychowawczo – dydaktycznym obok działań prowadzących do wzbogacenia wiedzy i doświadczeń należy zmierzać do kształtowania umiejętności i nawyków gwarantujących bezpieczeństwo. Jednym z wielu zadań określonych w „Podstawie programowej wychowania przedszkolnego”, jest poznanie i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa na terenie przedszkola i poza nim ze szczególnym uwzględnieniem elementarnych zasad bezpiecznego poruszania się po drogach, kontaktach z obcymi, zabawa ze zwierzętami np. psami, nie należy zapominać o unikaniu zabaw niebezpiecznymi urządzeniami technicznymi (elektryczne, gazowe, mechaniczne) oraz zabaw w miejscach niedozwolonych.

Małe dzieci przebywają w przedszkolu, bądź bawią się w mieszkaniu lub w pobliżu domu. W miejscach, gdzie są tereny rekreacyjne przeznaczone dla dzieci znajdują się piaskownice dla najmłodszych, przyrządy terenowe. Tereny te czasami nie są ogrodzone i nie są odpowiednio zabezpieczone. Dziecko dość łatwo może wydostać się na ulicę. Dlatego u podstaw bezpiecznego wychowania leży wyrobienie u dziecka nawyku posłuszeństwa. Jest to nieodzowny warunek bezpieczeństwa i chronienia dziecka nie tylko od wypadków drogowych, ale i wszystkich innych. Podobnie jak zabrania się dzieciom brania zapałek czy dotykania kurków gazowych, należy im uświadomić niebezpieczeństwo opuszczania podwórka, ogrodu przedszkolnego czy innego miejsca, gdzie pozwalamy im się bawić i wychodzenia samym bądź z kolegami czy obcą osobą na ulicę. Powyższy problem skłania do podjęcia szeregu działań w pracy z dziećmi w placówce przedszkolnej. W przedszkolu zależy nam na rozwoju, aby dziecko nabyło umiejętność dostrzegania zagrożenia, wyrażania i nazywania swoich uczuć i emocji oraz oceniania i kontrolowania swoich i innych zachowań. Realizacja wyżej wymienionych zadań wymaga podejmowania działań wspomagających rozwój dziecka, zarówno w sferze fizycznej, emocjonalnej, jak też umysłowej i społecznej.